Εισαγωγή
Το παρόν κείμενο περιγράφει την πολιτική ποιότητας που υπαγορεύει και προσανατολίζει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η πολιτική ποιότητας του Τμήματος ευθυγραμμίζεται πάντα με το νομικό και κανονιστικό πλαίσιο της πολιτείας και εναρμονίζεται πλήρως με την πολιτική ποιότητας του ΑΠΘ, όπως έχει εγκριθεί από τη Σύγκλητο του Ιδρύματος.
Βασικές αρχές
Το Τμήμα Χημικών Μηχανικών οργανώνει και υλοποιεί υψηλών προδιαγραφών Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών στους σημαντικότερους τομείς και πεδία της επιστήμης που θεραπεύει, τα οποία είναι προσανατολισμένα στις σύγχρονες τάσεις και απαιτήσεις, ενισχύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την ακαδημαϊκή του φυσιογνωμία. Πρωταρχικός στόχος του Τμήματος είναι να παρέχει στους φοιτητές και στις φοιτήτριες όλων των κύκλων σπουδών μια εξαιρετικής ποιότητας εκπαίδευση, ώστε να τους προετοιμάζει για μία επιτυχημένη σταδιοδρομία στον τομέα της χημικής μηχανικής, της βιοχημικής μηχανικής, στους κλάδους τροφίμων, φαρμάκων, υλικών, περιβάλλοντος και ενέργειας τόσο σε βιομηχανικό επίπεδο, όσο και ερευνητικό.
Το Τμήμα μεριμνά, και είναι προσηλωμένο στην προσπάθεια, για συνεχή βελτίωση της ποιότητας στην εκπαίδευση και στην έρευνα, τη βελτίωση της ποιότητας των διαδικασιών και των υπηρεσιών του, τη συνεχή βελτίωση των συνθηκών εργασίας και της ποιότητας ζωής των μελών του, αλλά και την ανάπτυξη ενός δημιουργικού περιβάλλοντος έρευνας και εργασίας για το προσωπικό του, ενός δημιουργικού ακαδημαϊκού περιβάλλοντος για τους φοιτητές του, τη διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα και την ανάδειξη στην κοινωνία, στην πολιτεία, αλλά και στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, του έργου που συντελείται σε αυτό.
Σε ότι αφορά τα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών (Π.Μ.Σ.), και ειδικά στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Χημική και Βιοχημική Μηχανική: Υγεία & Τρόφιμα», το Τμήμα έχει διαμορφώσει και εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη πολιτική ποιότητας που καθοδηγεί τη διαδικασία ανάπτυξής του και λειτουργεί συμπληρωματικά στην πολιτική ποιότητας του ΑΠΘ, ενώ συμμορφώνεται και με το σχετικό ειδικό πρότυπο της ΕΘΑΑΕ.
Συνοψίζοντας την πολιτική ποιότητας των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος, το παρόν κείμενο επικεντρώνεται σε τρεις κύριους στόχους: την ακαδημαϊκή αριστεία, την πληρότητα και αρτιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας και τη συνεχή βελτίωση των Π.Μ.Σ.
Ακαδημαϊκή Αριστεία
Το Τμήμα Χημικών Μηχανικών, μέσω των ΠΜΣ που οργανώνει («Χημική και Βιοχημική Μηχανική: Υγεία & Τρόφιμα»), στοχεύει στην παροχή υψηλότατου επιπέδου εκπαίδευσης στους φοιτητές/τριές του σε ένα Τμήμα φιλικό προς τους εργαζόμενους και τους φοιτητές του, φιλικό προς το περιβάλλον, προσβάσιμο σε όλους, το οποίο παράγει διεθνώς αναγνωρίσιμη έρευνα και συνεισφέρει στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας. Τα Π.Μ.Σ. του Τμήματος έχουν σχεδιαστεί ώστε να παρέχουν στους φοιτητές τους μια σε βάθος κατανόηση των διαφόρων πεδίων της επιστήμης της χημικής και βιοχημικής μηχανικής, της επιστήμης των υλικών και των διεργασιών τους, συμπεριλαμβανομένων της θεωρίας, της μεθοδολογίας και των πρακτικών εφαρμογών τους, αλλά και την απαραίτητη καλλιέργεια και κριτική σκέψη ώστε, με αυτοπεποίθηση, να μπορούν να ανταποκριθούν στο σύγχρονο διεθνές ανταγωνιστικό επαγγελματικό και επιστημονικό περιβάλλον, εξασφαλίζοντας, για τους ίδιους, μία επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία και καθιστώντας τους ικανούς επαγγελματίες και χρήσιμους πολίτες για την κοινωνία.
Τα Π.Μ.Σ. σχεδιάζονται ώστε να παραμένουν πάντα επιστημονικά αυστηρά, περιεκτικά και επικαιροποιημένα, καθώς και να πληρούν υψηλά πρότυπα ποιότητας στη διδασκαλία, την έρευνα και την αξιολόγηση. Η εκπλήρωση αυτού του στόχου προϋποθέτει συνεχή εναρμόνιση του προγράμματος σπουδών με τις εξελίξεις της επιστήμης, της κοινωνίας και της οικονομίας.
Στόχο του Τμήματος αποτελεί και η ανάπτυξη μηχανισμών υποβοήθησης της πρόσβασης των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, αλλά και η αποδοχή τους από κορυφαία Πανεπιστήμια ή Ερευνητικά Κέντρα για τη συνέχιση των σπουδών τους. Η επιδίωξη της Αριστείας στην έρευνα διαμορφώνει επί μέρους στόχους, όπως η αύξηση της διεθνούς αναγνώρισης, η οποία ποσοτικοποιείται με βιβλιομετρικούς δείκτες, αλλά και η ελκυστικότητά της για την εγχώρια ή διεθνή βιομηχανία, η οποία τεκμηριώνεται με εθνικές ή διεθνείς συνεργασίες και τη συνεπαγόμενη προσέλκυση ερευνητικών πόρων.
Το Τμήμα επιδιώκει και υλοποιεί τη συνεχή αξιολόγηση των Π.Μ.Σ.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου, το Τμήμα απασχολεί διδακτικό προσωπικό (μέλη Δ.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π. και εντεταλμένο προσωπικό) υψηλής εξειδίκευσης που είναι ειδικοί στους αντίστοιχους τομείς τους και αφοσιωμένοι στη διδασκαλία, την έρευνα και τη διδακτική υποστήριξη των φοιτητών/τριών. Τα μέλη του διδακτικού προσωπικού μεταφέρουν έναν πλούτο γνώσεων και εμπειριών στην τάξη και χρησιμοποιούν καινοτόμες μεθόδους διδασκαλίας για να βοηθήσουν τους εκπαιδευόμενους να μάθουν και να αναπτύξουν το γνωστικό απόθεμα και τις δεξιότητές τους.
Το Τμήμα διασφαλίζει ότι τα μέλη του διδακτικού προσωπικού που διδάσκουν στα μεταπτυχιακά του προγράμματα, συνεχίζουν να έχουν τα απαραίτητα προσόντα, τεχνογνωσία και εμπειρία για να παρέχουν υψηλής ποιότητας εκπαίδευση και καθοδήγηση στους φοιτητές/τριές τους.
Το Τμήμα διασφαλίζει επίσης ότι τα Π.Μ.Σ. συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές και διατάξεις που επιβάλλει το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο και τυχόν κατευθυντήριες γραμμές του Α.Π.Θ., συμπεριλαμβανομένων και όλων των υποχρεώσεων που προκύπτουν ή καθορίζονται από τους φορείς πιστοποίησης και την πολιτεία, ενώ παράλληλα το Τμήμα διαθέτει και λειτουργεί εσωτερικό σύστημα διασφάλισης ποιότητας.
Το Τμήμα προσφέρει επίσης σύγχρονες υποδομές στους φοιτητές/τριές του. Τα Π.Μ.Σ. υποστηρίζονται από σύγχρονες ή ανακαινισμένες αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια, εργαστήρια υπολογιστών και ερευνητικές εγκαταστάσεις. Το Τμήμα παρέχει επίσης πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα ακαδημαϊκών πόρων, συμπεριλαμβανομένων διαδικτυακών βάσεων δεδομένων, ηλεκτρονικών περιοδικών και βιβλίων. Τούτο διασφαλίζει ότι οι φοιτητές/τριες έχουν στη διάθεσή τους πόρους που χρειάζονται για να επιτύχουν στις σπουδές τους.
Επιπλέον, το Τμήμα διεξάγει τη διαδικασία διαμόρφωσης των Π.Μ.Σ. με ηθικό και υπεύθυνο τρόπο, τηρώντας τα υψηλότερα πρότυπα ακαδημαϊκής δεοντολογίας και επαγγελματικής ακεραιότητας.
Αρτιότητα και πληρότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας
Η άρτια και επιτυχής εκπαίδευση των φοιτητών και φοιτητριών μας βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής ποιότητας των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Χημικών Μηχανικών. Το Τμήμα επιδιώκει και δεσμεύεται να παρέχει στους φοιτητές/τριές του τα εργαλεία που χρειάζονται για να επιτύχουν τους ακαδημαϊκούς και επαγγελματικούς τους στόχους. Προς τούτο, το Τμήμα παρέχει ένα υποστηρικτικό εκπαιδευτικό περιβάλλον που ενθαρρύνει την ακαδημαϊκή επιτυχία και την προσωπική ανάπτυξη, και περιλαμβάνει σαφή και μετρήσιμα μαθησιακά αποτελέσματα για κάθε μεταπτυχιακό πρόγραμμα και την αξιολόγησή του κατά πόσον οι συμμετέχοντες σε αυτό έχουν επιτύχει αυτά τα αποτελέσματα, χρησιμοποιώντας μια ποικιλία μεθόδων, όπως οι εξετάσεις, η σύνταξη, κατάρτιση και παρουσίαση εργασιών και η διαρκής αξιολόγηση. Το Τμήμα δεσμεύεται επίσης για την καλλιέργεια κλίματος επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ όλων των μελών (προσωπικού, φοιτητών και ενδιαφερόμενων μελών) του.
Τα Π.Μ.Σ. του Τμήματος έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν τους φοιτητές να αναπτύξουν την κριτική σκέψη, την ερευνητική ικανότητα και τις αναλυτικές δεξιότητες που απαιτούνται για να διεξαγάγουν και να ολοκληρώσουν με επιτυχία σύνθετα ερευνητικά/εφαρμοσμένα εγχειρήματα στους τομείς της χημικής και βιοχημικής μηχανικής, της τεχνολογίας και διεργασιών προηγμένων υλικών, τροφίμων, φαρμάκων και βιοϋλικών, που τους ενδιαφέρουν. Το Τμήμα προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεματικών, που συνδυάζουν τις αρχές της Χημικής Μηχανικής για το σχεδιασμό και ανάλυση διεργασιών με έμφαση στις διεργασίες παραγωγής τροφίμων, φαρμάκων, υλικών και επομένως για τους κλάδους των Τροφίμων, της Υγείας και των Υλικών, και εφαρμόζουν τις φυσικές επιστήμες (φυσική, χημεία), τις επιστήμες ζωής (βιοχημεία, βιολογία), τα εφαρμοσμένα μαθηματικά, την κλασσική μηχανική, την οικονομική επιστήμη και τους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές, με σκοπό την παροχή χρήσιμων αγαθών για το κοινωνικό σύνολο, όπως αυτά εκφράζονται μέσα από τον σχεδιασμό, τη βελτίωση και την ανάπτυξη προϊόντων και μεθόδων παραγωγικών διαδικασιών, ή την κατασκευή και λειτουργία εξοπλισμού και εγκαταστάσεων διεργασιών της χημικής, φαρμακευτικής βιομηχανίας, της βιομηχανίας τροφίμων και υλικών, με όρους αειφορίας, υγιεινής, ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος, εξοικονόμησης ενέργειας, φυσικών, ανθρώπινων και οικονομικών πόρων, αλλά και οικονομικής βιωσιμότητας. Το πρόγραμμα σπουδών είναι διαμορφωμένο έτσι ώστε ο απόφοιτος των ΠΜΣ που προσφέρει το Τμήμα να αποκτά με τις σπουδές του τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες, ώστε να είναι ικανός να εφαρμόσει τις αρχές των θετικών επιστημών, της εφαρμοσμένης οικονομικής και της μηχανικής, με την υποστήριξη των νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής, σε διεργασίες και εγκαταστάσεις διεργασιών, σε βιομηχανικό επίπεδο, αλλά και ερευνητικό.
Σκοπός των Π.Μ.Σ. του Τμήματος είναι αφενός η εκπαίδευση υψηλού επιπέδου εξειδικευμένων επιστημόνων, ικανών να στελεχώσουν οποιονδήποτε εθνικό ή διεθνή, ερευνητικό, παραγωγικό ή διοικητικό οργανισμό, αφετέρου η ενθάρρυνση της έρευνας σε διεπιστημονικούς, επίκαιρους και κρίσιμους για τη χώρα τομείς, όπως είναι η υγεία, τα τρόφιμα, τα υλικά.
Τα Π.Μ.Σ. προσφέρουν επίσης ευκαιρίες στους φοιτητές/τριες να ασχοληθούν με την έρευνα και την σύνταξη επιστημονικών κειμένων, συμπεριλαμβανομένων υψηλού επιστημονικού επιπέδου διπλωματικών εργασιών. Επιπροσθέτως, για να εξασφαλίσει την ποιοτική ανάπτυξη των Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων του, το Τμήμα ακολουθεί μια πολιτική που εμπλέκει ενεργά τους φοιτητές και τις φοιτήτριές του στην ανάπτυξη των μεταπτυχιακών προγραμμάτων, ζητώντας τακτικά την αξιολόγησή τους και ενσωματώνοντας τα σχόλιά τους στον ανασχεδιασμό των Π.Μ.Σ.
Συνεχής βελτίωση
Το Τμήμα Χημικών Μηχανικών θέτει ως μόνιμο στόχο του τη διαρκή βελτίωση όλων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του, ώστε να παρέχει στους φοιτητές/τριες μια εξαιρετική εκπαίδευση που τους προετοιμάζει για επιτυχημένη σταδιοδρομία. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, το Τμήμα επιδιώκει και υλοποιεί τη συνεχή αξιολόγηση των Π.Μ.Σ.
Το Τμήμα επανεξετάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα το πρόγραμμα σπουδών, τις μεθόδους διδασκαλίας και, στο μέτρο του δυνατού, τις εγκαταστάσεις και υποδομές του για να διασφαλίσει ότι ανταποκρίνονται στις ανάγκες των σπουδαστών του. Όπως προαναφέρθηκε, το Τμήμα επιδιώκει επίσης την ανατροφοδότηση από φοιτητές και διδάσκοντες για να εντοπίσει τομείς για βελτίωση. Η ανατροφοδότηση χρησιμοποιείται για την εξέταση και εφαρμογή τυχόν αλλαγών στα Π.Μ.Σ., συμπεριλαμβανομένων της ενημέρωσης των προγραμμάτων σπουδών, αλλαγών στις μεθόδους διδασκαλίας και αναβαθμίσεων σε εγκαταστάσεις.
Οι Στόχοι Ποιότητας που θέτει το Τμήμα Χημικών Μηχανικών για το Π.Μ.Σ. «Χημική και Βιοχημική Μηχανική: Υγεία & Τρόφιμα» είναι οι εξής:
- Εδραίωση της ταυτότητας του ΠΜΣ στο Ελληνικό και Ευρωπαϊκό πανεπιστημιακό γίγνεσθαι, καθώς και ενίσχυση της εξωστρέφειας και του διεθνούς προφίλ του.
- Βελτίωση της στρατηγικής επικοινωνίας του ΠΜΣ
- Αύξηση της διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε ακαδημαϊκό επίπεδο, στη βιομηχανία και στην κοινωνία.
- Διασφάλιση ακαδημαϊκής ποιότητας στην εκπαιδευτική διαδικασία με διαδικασίες ετήσιου ελέγχου και επικαιροποίησης/αναθεώρησης, με κριτήρια τόσο εκσυγχρονισμού και προσαρμογής στις εξελίξεις, όσο και βελτίωσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων.
- Μεγέθυνση της αναγνωρισιμότητας.
- Διαρκής βελτίωση εκπαιδευτικών παροχών, μαθησιακού περιβάλλοντος και καθημερινής λειτουργίας, καθώς και διαρκής βελτίωση όλων των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του, ώστε να παρέχει στους φοιτητές/τριες μια εξαιρετική εκπαίδευση που τους προετοιμάζει για επιτυχημένη σταδιοδρομία στη χημική & βιοχημική μηχανική, σε τομείς τροφίμων, φαρμάκων, (βιο)ϋλικών κλπ.
- Διαρκής βελτίωση των υποδομών και των υπηρεσιών που παρέχονται από το Τμήμα προς τους φοιτητές.
- Η σύνδεση της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης με την απόκτηση εμπειρίας και δεξιοτήτων των φοιτητών στον παραγωγικό ιστό και στην ερευνητική διαδικασία
- Βελτίωση της ενημέρωσης και πληροφόρησης.
- Βελτίωση της σύνδεσης με τους αποφοίτους του ΠΜΣ.
Δημοσιοποίηση
Η Πολιτική Ποιότητας επικοινωνείται και διαχέεται στο ακαδημαϊκό και διοικητικό προσωπικό, στους φοιτητές, όπως και σε λοιπά εμπλεκόμενα μέρη.